POF! Lage Amh? Vervroegde Overgang.

Het moment waarop je stopt met menstrueren heet de menopauze. De gemiddelde leeftijd waarop de vrouw stopt met menstrueren is 51.
De overgang is de periode waarin je langzaamaan verandert van vruchtbaar naar onvruchtbaar. Deze periode kan wel 7 tot 10 jaar duren.
Bij 1% van de vrouwen begint de overgang al vóór haar 40e jaar. We spreken dan over vervroegde overgang. Andere benamingen hiervoor zijn premature ovariële insufficiëntie (POI) en prematuur ovarieël falen (POF).

De diagnose

Als je arts vermoedt dat bij jou sprake is van een te vroeg overgang stelt hij/zij veel vragen. Heb je ziekten, operaties, medicijnen, bestralingen gehad?
Heb je familieleden met aangeboren afwijkingen of zwakzinnigheid?
Hoe oud was je moeder toen ze in de overgang kwam?
Heb je andere familieleden die te vroeg in de overgang zijn gekomen?
De leeftijd waarop een vrouw in de overgang komt, is namelijk voor een deel erfelijk bepaald. Als meer vrouwen in een familie vervroegd in de overgang kwamen (zonder duidelijke oorzaak) dan is de kans voor overige familieleden groter. Daarom is het belangrijk dit in je familie bespreekbaar te maken. Vrouwen in je familie kunnen dan misschien tijdige keuzes maken over hun kinderwens, of hormonaal onderzoek laten doen naar een eventueel beginnende overgang.
Uit onderzoek is gebleken dat wanneer niemand in de familie te vroeg in de overgang kwam, de kans dat een familielid dit overkomt niet groter is dan 1-2%.

Met bloedonderzoek kan worden vastgesteld dat je in de overgang bent. Als de eierstokken geen eicellen meer bevatten, niet reageren of afwezig zijn, krijgen je hersenen geen seintjes terug om de aanmaak van FSH te stoppen en blijft het FSH hormoon maar stijgen. Bij vrouwen met een te vroege overgang worden hoge spiegels FSH en LH en lage spiegels (waardes) oestrogenen gevonden. Bloedonderzoek is alleen zinvol als er geen hormoonpreparaten gebruikt worden. Je moet dan ook minstens 1 maand vóór de test stoppen met de anticonceptiepil.

Als je onvoorzien in de overgang komt, wordt er chromosoomonderzoek gedaan. Hiervoor wordt een buisje bloed afgenomen. De uitslag wordt meestal na 12-14 weken bekend. Vaak wordt ook onderzoek gedaan naar draagsterschap van een fragiele-X aandoening. Dit gaat eveneens via bloedonderzoek.

Omdat er mogelijk sprake kan zijn van antistoffen tegen je eigen eierstokken, kan je lichaam mogelijk ook antistoffen maken tegen andere klieren die hormonen produceren. Er wordt dan via bloedonderzoek gekeken of er antistoffen zijn tegen de schildklier en de bijnier. In dat geval zal door middel van bloedonderzoek worden gekeken of de bijnier en de schildklier nog normaal werken.

Vervroegd in de overgang. Wat nu?
De boodschap dat je vervroegd in de overgang bent, kan hard aankomen. Dit is iets waar je (ruim) voor je 40e meestal nog helemaal niet mee bezig bent. In de eerste instantie is het moeilijk te overzien wat het inhoudt om te vroeg in de overgang te zijn. Veel gevoelens kunnen naar boven komen: ongeloof, boosheid, verdriet, schaamte, jaloezie. Je kunt je door je lichaam in de steek gelaten en in je vrouw-zijn aangetast voelen. Het is niet altijd makkelijk om hier met de mensen in de omgeving over te praten. Mensen hebben de neiging om – met de beste bedoelingen – te proberen je op te beuren. Voor de betrokkene voelt dit wel eens alsof het probleem wordt onderschat.

De vervroegde overgang heeft hele grote gevolgen. De kinderwens wordt misschien niet vervuld. De lichamelijke klachten zoals opvliegers hebben grote weerslag op je dagelijks functioneren. Door het risico op botontkalking word je geconfronteerd met lichamelijke klachten die niet overeenkomen met je leeftijd. Je moet preventief vitamines gaan slikken. Je wordt met heel andere dingen geconfronteerd dan je leeftijdgenoten en deelt hun ervaringen niet, zoals de menstruatieproblemen, voorbehoedsmiddelen, kinderen krijgen en opvoeden. Je leeftijdsgenoten herkennen zich op hun beurt niet in de overgangsklachten en eventuele ongewilde kinderloosheid. Dit kan er voor zorgen dat je je een buitenbeentje voelt. Allerlei vragen dringen zich op. Hoe moet ik omgaan met de lichamelijke ongemakken van de overgang? Ben ik nu lichamelijk al oud en welke gevolgen heeft het voor mijn conditie? Is er nog een kans dat ik op een andere manier toch nog moeder kan worden? En met wie kan ik hierover praten?

Symptomen Vervroegde overgang:
Normaal gesproken komt u als vrouw in Nederland zo tussen uw veertigste en zestigste in de overgang. Maar bij ongeveer een op de honderd vrouwen stopt de menstruatie al vóór haar veertigste. U hebt een vervroegde menopauze als u de volgende verschijnselen hebt:

• uw menstruatie blijft tenminste vier maanden uit.
• De concentratie FSH-hormoon is te hoog. FSH staat voor Follikel Stimulerend Hormoon, dat de groei en rijping van eiblaasjes stimuleert.

Wat is er aan de hand bij een vervroegde menopauze?
De eicelvoorraad in uw eierstokken neemt in de loop van uw leven af. Bij de geboorte bevatten de eierstokken gemiddeld 1-2 miljoen eicellen en bij uw overgang zijn er nog ongeveer 1000 eicellen over. Als er onvoldoende eicellen aanwezig zijn, hebt u geen menstruatiecyclus meer. Bij een vervroegde menopauze is de eicelvoorraad al op jongere leeftijd uitgeput.merkt u pas iets als u stopt met de pil. Uw menstruatie komt niet terug, terwijl u niet zwanger bent. Typische overgangsklachten als opvliegers, slecht slapen, stemmingswisselingen, droge huid en droge vagina komen ook voor. Deze klachten hangen samen met een tekort aan het vrouwelijk hormoon (oestrogenen). Door uw jonge leeftijd denkt u misschien niet aan een vervroegde overgang. De diagnose ‘vervroegde overgang’ komt daarom vaak onverwachts en kan hard aankomen. Naast de korte termijn gevolgen (uitblijven van uw menstruatie, de klachten en onvruchtbaarheid) zijn er ook gezondheidsrisico’s voor later.

Oorzaken Vervroegde overgang:
Waardoor is de eicelvoorraad vervroegd opgeraakt?

• Door ziekte;
  Bijvoorbeeld door behandeling tegen kanker (chemotherapie of bestraling) , verwijdering van een of beide eierstokken, een uitgebreide ontsteking in de buik of endometriose.
• Chromosoomafwijking;
  Soms is een chromosoomafwijking de oorzaak, bijvoorbeeld bij het Syndroom van Turner en het ‘fragiele-X-syndroom’. Bij deze aandoeningen kan de eicelvoorraad bij de geboorte al minder groot zijn.
• Familiaire oorzaak;
  Een vervroegde overgang kan ook in de familie voorkomen, wat wijst op een genetische oorzaak. Dan hebt u meer kans om zelf ook vervroegd in de overgang te komen.
• Auto-antistoffen.
  Sommige vrouwen met een vervroegde menopauze hebben een verhoogde concentratie auto-antistoffen. Deze antistoffen kunnen zich richten op het eierstokweefsel. Hierdoor kan ook een stoornis in de werking van de bijnier of de schildklier ontstaan. U moet hierop gecontroleerd worden.
  Helaas is er meestal geen verklaring voor de uitputting van de eicelvoorraad te vinden.

Onderzoek en diagnose:
COLA-spreekuur
Om vast te stellen of u vervroegd in de overgang bent gekomen zijn meerdere onderzoeken nodig. Uw behandelend arts van de polikliniek kan u hiervoor doorverwijzen naar het COLA-spreekuur. COLA is een afkorting van: Cyclusstoornissen, Oligo- en Amenorroe. Oligo betekent weinig voorkomend en amenorroe betekent uitblijven van de menstruaties.

Onderzoeken
Tijdens het COLA-spreekuur beoordeelt de arts uw klachten en verschijnselen en worden de volgende onderzoeken gedaan:

• Via een lichamelijk onderzoek bepalen ze uw lengte, gewicht, buik- en heupomvang, acne, beharingspatroon en borstontwikkeling
  bloeddrukmeting
• echoscopie: via de schede (transvaginaal), of als dat niet mogelijk is eventueel via de buikwand (in dat geval is een volle blaas noodzakelijk).
• bloedonderzoek;
  Wanneer u gedurende langere tijd niet meer menstrueert is het zinvol om de hormoonwaarde te onderzoeken via bloedonderzoek. Als u nog een paar keer per jaar menstrueert, is er mogelijke meerdere keren bloedonderzoek nodig. Ook bekijkt de arts uw suiker- en vetstofwisseling. Voor dit onderzoek moet u nuchter zijn. Dat betekent dat u niet meer mag eten en drinken vanaf twaalf uur ’s nachts. U mag wel water drinken. Het COLA spreekuur wordt daarom altijd in de ochtend gepland.
• Onderzoek naar werking schildklier;
  Uw arts kan de werking van uw schildklier laten onderzoeken om na te gaan of er afweerstoffen tegen de schildklier of andere organen zijn. Dit is bloedonderzoek.
• Onderzoek naar genetische (erfelijke) oorzaken;
  Er moet chromosomenonderzoek gedaan worden en onderzoek naar een specifiek gen (stukje DNA) dat soms afwijkend is bij vrouwen met vervroegde overgang. Dit onderzoek kan ook met het bloedonderzoek.
• DEXA-meting.
  Een DEXA-meting is een botdichtheidsmeting. Bij een vroege overgang is het risico op botontkalking groter. Tijdens dit onderzoek wordt een röntgenopnamen gemaakt van de heup en het laagste deel van de wervelkolom.

Zijn er behandelmogelijkheden?
Het spreekt vanzelf dat je alleen zwanger kunt worden als er eicellen aanwezig zijn. Maar zelfs als er waarschijnlijk nog wel wat eicellen zijn, is de kans dat je zwanger raakt, nadat is vastgesteld dat je vervroegd in de overgang bent, helaas erg klein. Hormoonstimulaties hebben geen zin, je eigen lichaam produceert immers al grote hoeveelheden FSH hormonen. Ditzelfde geldt voor IVF, waarbij de groei van de follikels ook door middel van hormoonstimulatie plaatsvindt. De kans op een zwangerschap bij vrouwen die vervroegd in de overgang zijn, is 5-10% lifetime, dus niet 0% maar desondanks heel laag.

Adoptie
Een andere mogelijkheid om een gezin te vormen en een kind te kunnen opvoeden is een kind te adopteren. Hieraan zijn ook een aantal dilemma’s, een lange procedure en hoge kosten verbonden. Maar als je aan de voorwaarden voldoet en je de keuze maakt om deze procedure te doorlopen, is het vrijwel zeker dat er een kind komt.

Pleegouderschap
In Nederland is er een groot tekort aan pleeggezinnen die een kind willen opvangen dat (al dan niet tijdelijk) niet in het eigen gezin kan blijven. Het moeilijke van deze keuze zit in het feit dat de opvang vaak tijdelijk is, dat het niet je eigen kind wordt en dat de kinderen vaak een problematische achtergrond hebben. De pleegouders worden echter wel door professionals begeleid bij de opvoeding en het geeft veel voldoening om een kind een veilige omgeving te bieden. Er zijn verschillende vormen van pleegzorg, zoals langdurige zorg, crisisopvang en weekendzorg.

Kruidengeneeskunde, Accupunctuur & Hijama
Er zijn verschillende Holistische manieren om de vervroegde overgang aan te pakken. Denk aan kruiden geneeskunde en Hijama-Cupping therapie.
Deze behandelingen kunnen jou vooral helpen wanneer je de diagnose hebt gekregen, maar nog minimaal 1 tot 4x in de laatste 12 maanden hebt gemenstrueerd. Een diagnose krijgen van vervroegde overgang, kan heel zwaar zijn, maar er zijn verschillende dames in de praktijk die desondanks zwanger zijn geworden. Vervroegde overgang, wilt niet zeggen dat je helemaal geen eisprong hebt, alleen wel een stuk minder dan bij reguliere vruchtbaarheid.
Het is vooral belangrijk om niet meteen op te geven, want kruidengeneeskunde icm behandelingen zoals Fertiliteit massage kunnen jouw vruchtbaarheid zeker een boost geven.

Hoe dan ook, wanneer je een diagnose krijgt, waar jij veel vragen bij hebt, laat het even bezinken en plan daarna weer een afspraak in bij je Gyneacoloog of art voor meer informatie. Wanneer je liever naar alternatieve en meer effectieve geneeskunde wil kijken, kan je altijd in onze praktijk een Telefonische Consult/Advies/Hulpvraag inplannen. Zodat wij samen kunnen kijken, wat in onze praktijk mogelijk is in jouw situatie.

Bron: umc utrecht.
Chinese geneeskunde